Page 11 - spiegelschrift10

Paul SchneidersKolven, de voorloper van golf, werd al rond 1700 bij het Laegieskamp beoefend.Paul Schneiders is historicus en bewoner van het Spiegel.SpiegelSport en spel zijn van alle tijden, maar de moderne sportbeoefening met clubs, uniforme spelre- gels, nationale competities, landenwedstrijden, beroepssporters en sportbladen is een verschijn- sel van de late negentiende eeuw.In Nederland start het moderne sportleven ‘in de betere kringen’ dankzij pioniers als Pim Mulier (1865-1954). Hij stichtte in 1879 de eerste voetbalclub, de nu ‘Koninklijke’ HFC in Haarlem en vijf jaar later de eerste tennisclub van Nederland. Mulier staat ook aan de wieg van de eerste Elfstedentocht. De eerste va- derlandse sportheld was omstreeks 1900 de bejubelde en dik betaalde profschaatser- wielrenner Jaap Eden (1873-1925).Kaatsen werd in de achttiende eeuw een typische cafésportDe sportwortels gaan veel verder terug, ook voor Bussum. Eeuwen geleden zal hier onge- twijfeld al geschaatst zijn op de Muidertrek- vaart en op de zanderijsloten (het grote Naardermeer vroor toen niet dicht); om- streeks 1700 was er bij het Laegieskamp al een kolfbaan, verre voorloper van de mo- derne golflinks. De straatnaam Kolfbaan in Naarden herinnert nog aan dit spel waarbij ’t erom ging met een speciale stok (de kliek) een bal zó tegen een paal te slaan dat de bal in een bepaald vak terecht kwam.Kaatsen werd in de achttiende eeuw een typische cafésport en generaties Bussumers hebben in vervlogen tijden gekaatst in loge- ment De Rozenboom, nu restaurant Bel ami aan de Brinklaan. De Rozenboom beschikte over een overdekte, inpandige kaatsbaan. En zo waren er de diverse ‘boerse’ vermaaks- sporten als ringsteken, touwtrekken en pols- stok verspringen en cafésporten als biljarten.CroquetSportieve Spiegelbewoners lieten rond 1900 in hun royale tuinen tennisbanen aanleggen, Van Eeden en Gorter cricketten in hun tuin, Bensdorp speelde met zijn vrienden croquet, een soort minigolf waarbij je de houten bal door poortjes moest slaan. En in menige villa zal men de ‘medicomechanische’ apparatuurvan Zander hebben aangetroffen voor de conditietraining anno 1900.Eind negentiende eeuw begint ook in het Spiegel een georganiseerd sportleven. In eerste instantie de draf- en rensport. Bussum zal tussen 1880 en 1912 zelfs landelijke ver- maardheid krijgen bij paardensportliefheb- bers en goklustigen. Kort na 1893 legde de Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappi (HSM) een speciale halte aan, de Halte Ren- baan. Die lag bij de watertoren. Van daar was ’t een kwartiertje lopen naar de renbaan Cruysbergen aan de Franse Kampweg tegen- over Bantam en vlakbij het Walden van Van Eeden.Cruysbergen was in 1893 overigens de tweede renbaan die in Bussum gekomen is. In 1880 was er al een baan aangelegd op de hei tussen Bussum en Hilversum (half op Hilversums grondgebied). Zelfs koning Willem III woonde daar in 1881 drafwedstrijden bij en enkele jaren later konden de organisatoren Koningin Emma welkom heten. Ook deze baan heeft zijn eigen halte gehad, Kraailose Brug. De renbaan op de hei werd niettemin opgedoekt, waarschijnlijk omdat een fors deel van het publiek geen toegang betaalde, maar een gratis plaatsje wist te vinden. Bij de renbaan Cruysbergen was dat niet mogelijk, die lag op het grondgebied van één der exploitanten en bood bovendien meer comfort en gezelligheid.11